Οικότοποι - Χλωρίδα
Ο Αμβρακικός αποτελεί ένα από τα πιο πολύπλοκα μωσαϊκά υγροτόπων στην Ελλάδα. Οι 20 μικρές και μεγάλες λιμνοθάλασσες, τα λασποτόπια, οι αμμώδεις παραλίες με τις αμμοθίνες, οι αλμυρόβαλτοι, οι εκτενείς καλαμιώνες και οι βάλτοι εναλλάσσονται με υγρόφιλα παραποτάμια δάση, παραδοσιακές καλλιέργειες, λόφους πλατύφυλλων δένδρων και μικρές νησίδες, συνθέτοντας ένα μοναδικό για τα ελληνικά δεδομένα οικοσύστημα.
Σύμφωνα με τα κριτήρια αξιολόγησης της Οδηγίας 92/43/ΕΟΚ, στο Εθνικό Πάρκο Υγροτόπων Αμβρακικού εντοπίζονται 17 τύποι φυσικών ενδιαιτημάτων. Οι περισσότερες λιμνοθάλασσες απαντώνται στο βόρειο τμήμα του Αμβρακικού κόλπου, καθώς έχουν σχηματιστεί από την προσχωσιγενή δράση των ποταμών Αράχθου και Λούρου. Οι μεγαλύτερες από αυτές είναι το σύμπλεγμα «Ροδιά, Τσουκαλιό, Αυλερή», που βρίσκονται δυτικά του λόφου της Σαλαώρας και η λιμνοθάλασσα Λογαρού ανατολικά του ίδιου λόφου. Οι δύο από τις τρεις λιμνοθάλασσες, το Τσουκαλιό και η Ροδιά επικοινωνούν μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα σπάνιο για τα ελληνικά δεδομένα διπλό λιμνοθαλάσσιο σύμπλεγμα.
Ένα ακόμα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της περιοχής αποτελούν οι λουρονησίδες που έχουν δημιουργηθεί μεταξύ των λιμνοθαλασσών και του Αμβρακικού κόλπου. Οφείλουν το σχηματισμό τους στη μακροχρόνια απόθεση οστράκων που παρασυρμένα από τα θαλάσσια ρεύματα, συσσωρεύονται σχηματίζοντας επιμήκεις νησίδες. Οι φυτοκοινωνίες της παράκτιας ζώνης αποτελούνται κυρίως από αμμόφιλα και ψαμοφυτικά είδη.
Επίσης περιοχές ιδιαίτερης σημασίας είναι η λιμνοθάλασσα Σάλτινης και η λίμνη Βουλκαριάς, καθώς θεωρούνται όρια εξάπλωσης, του προστατευόμενου είδους Carex acuta (Carex panormitana Guss).
Ο μεγαλύτερος ενιαίος καλαμώνας (κυρίαρχο είδος το Phragmites australis)των Βαλκανίων, αυτός της Ροδιάς, μαζί με τους αλμυρόβαλτους του Αράχθου και τους γλυκόβαλτους, της ζώνης πλημμυρών του Λούρου, αποτελούν ορισμένες από τις σημαντικότερες περιοχές της επικράτειας για τους συγκεκριμένους τύπους ενδιαιτημάτων.
Ενδεικτική της ποικιλομορφίας των οικοσυστημάτων της περιοχής, είναι η διαφοροποίηση της βλάστησης που απαντάται στους λόφους της περιοχής (Μαυροβουνίου, Σαλαώρας, Προφήτη Ηλία, Αγίας Αικατερίνης) και αποτελείται από θερμόφιλα δάση φυλλοβόλων ειδών δρυός, όπως χνοώδης δρύς (Quercus pubescens), πλατύφυλλη δρύς (Quercus frainetto), πουρνάρι (Quercus coccifera), αγριελιά (Olea oleaster), όστρυα (Ostrya caprinifolia), ασφάκα (Flomis fruticosa), παλιούρι (Paliurus spina cristi) και πολλά άλλα.
Τέλος, στην περιοχή του Λούρου – Πρεβέζης, διασώζεται ένα από τα τελευταία εναπομείναντα παραποτάμια δάση της χώρας μας. Πρόκειται για το παραποτάμιο δάσος του Αγίου Βαρνάβα, το οποίο αποτελείται από συστάδες νερόφραξων (Fraxinus angustifolia) και άλλων υδρόφιλων πλατύφυλλων ειδών. Για τη διατήρησή του έχουν γίνει προσπάθειες περιορισμού της υπερβόσκησης και τόνωσης της φυσικής αναδάσωσής του.
Η οικολογική αξία του Αμβρακικού καθιστά την περιοχή, έναν από τους σημαντικότερους υγρότοπους της Ελλάδας που πρέπει να προστατευτεί απ’ όλους, ως «κόρη οφθαλμού».